Adakah kemoterapi (Chemotherapy) berkesan dalam rawatan kanser dan kesan sampingan?

Antara kegunaan kemoterapi ialah:

• Mengganggu proses mitosis, atau mencegah pembahagian sel, sama seperti fungsi ubat sitotoksik
• Menghapuskan sumber makanan bagi sel kanser, yang terdiri daripada enzim dan hormon yang diperlukan oleh sel kanser untuk membiak
• Menggalakkan penghapusan sendiri sel-sel kanser yang dikenali sebagai apoptosis dalam istilah perubatan.
• Menghentikan pertumbuhan pembuluh darah yang baru yang membekalkan darah kepada tumor supaya ia tidak boleh membesar.

Antara kesan sampingan yang boleh terjadi termasuklah:

1) Mual dan muntah

Ia biasanya menjejaskan 70 peratus daripada pesakit. Ubat anti-emetik boleh membantu dan ia perlu diambil walaupun gejala telah hilang, untuk mengelakkan gejala kembali semula.

2) “Alopecia” atau rambut gugur

Rambut mungkin mula gugur atau menjadi nipis atau rapuh beberapa minggu selepas rawatan bermula dengan beberapa jenis kemoterapi. Ia boleh menjejaskan mana-mana bahagian tubuh badan. Rambut biasanya akan tumbuh semula tidak lama selepas rawatan selesai.

Kuku juga boleh menjadi rapuh dan merekah manakala kulit mungkin menjadi kering dan sakit serta terlalu sensitif terhadap cahaya matahari.

3) Kepenatan

Keletihan adalah kesan sampingan yang biasa terjadi. Ia mungkin berlanjutan sepanjang hari atau hanya selepas aktiviti tertentu. Pesakit perlu mendapatkan rehat yang cukup dan elakkan diri daripada melakukan tugas-tugas yang memenatkan.

4) Masalah pendengaran

Kesan toksik daripada kemoterapi boleh mengakibatkan kehilangan pendengaran secara sementara atau kekal bagi sesetengah pesakit.

5) Sel darah putih yang rendah dan mudah dijangkiti penyakit

Apabila menerima rawatan kemoterapi, sistem imun akan lemah kerana jumlah sel darah putih akan berkurang. Ini dikenali sebagai neutropenia. Sel darah putih merupakan sebahagian daripada sistem imun kita, dan ia berfungsi melawan jangkitan. Ini boleh menjadikan pesakit lebih mudah terdedah kepada jangkitan.

6) Sel “platelet” yang rendah dan masalah pendarahan

Juga dikenali sebagai “thrombocytopenia”, ia boleh menyebabkan masalah pembekuan darah. Platelet adalah sejenis sel darah yang membantu darah membeku. Jumlah platelet yang berkurangan boleh menyebabkan lebam atau pendarahan, contohnya, hidung berdarah dan gusi berdarah. Pengaliran darah dari luka yang kecil mungkin sukar untuk dihentikan.

Jika jumlah platelet terlalu rendah, pesakit akan memerlukan pemindahan darah.

7) Sel darah merah yang rendah dan “anemia”

Sel darah merah membawa oksigen untuk semua tisu di dalam badan. Sel darah merah yang rendah akan membawa kepada penyakit “anemia”. Gejala yang terlibat termasuklah keletihan, sesak nafas, dan rasa berdebar-debar.

8) “Mucositis”

Mucositis, atau keradangan membran mukosa, boleh menjejaskan mana-mana bahagian sistem pencernaan, termasuklah mulut, esofagus, perut, usus, rektum, dan dubur.

9) Kurang selera makan

10) Kehamilan dan kesuburan

Ramai pesakit akan kehilangan minat seks secara sementara semasa kemoterapi.” Libido” biasanya akan kembali selepas rawatan selesai.

11) Masalah usus

Cirit-birit boleh terjadi apabila sel-sel yang rosak tiba-tiba dikeluarkan daripada badan. Sembelit juga boleh berlaku. Gejala-gejala ini sering terjadi beberapa hari selepas rawatan bermula.

12) Masalah kognitif dan kesihatan mental

75 peratus daripada pesakit melaporkan masalah berkaitan dengan fokus, pemikiran, dan daya ingatan jangka pendek semasa kemoterapi. Gejala ini mungkin berterusan selama beberapa bulan atau tahun selepas rawatan bagi 35% daripada pesakit kanser.

Hasilnya bergantung kepada faktor individu itu sendiri.

Ini termasuklah: lokasi, jenis, dan tahap kanser, umur pesakit, tahap kesihatan secara keseluruhan, dan penyakit lain yang dialami

• Bagi sesetengah kes, rawatan kemoterapi sahaja boleh mencapai penyembuhan yang sempurna, di mana pesakit telah sembuh dengan baik dan kanser tersebut tidak menyerang kembali.
• Kadang-kadang, kemoterapi digabungkan dengan rawatan lain, seperti terapi radiasi atau pembedahan, untuk mendapatkan hasil yang lebih berkesan. Terapi “neo-adjuvant” boleh digunakan untuk mengecutkan tumor sebelum pembedahan.
• Sekiranya kanser sudah berada dalam tahap akhir, kemoterapi boleh melambatkan perkembangan kanser dan mengurangkan gejala yang ada, walaupun penyembuhan yang sempurna itu tidak mungkin terjadi. Ini dipanggil sebagai kemoterapi paliatif.

Jika terdapat apa-apa kemusykilan, sila rujuk nasihat doktor yang boleh dijumpai di klinik atau hospital. Jika ia bukan kecemasan, anda juga boleh mendapatkan nasihat daripada doktor di laman web www.doctoroncall.com.my.