Adakah Vaksin HPV Melindungi Wanita Daripada Ketumbuhan Kanser Serviks?

Kanser serviks ialah ketumbuhan sel yang termutasi dan tidak terkawal di bahagian serviks. Serviks ialah hujung rahim yang bersambung dengan vagina. Berdasarkan data daripada Institut Kanser Negara, Kanser rahim merupakan kanser ketiga tertinggi dalam kalangan wanita di Malaysia. Anggaran sebanyak 1500 wanita disahkan dengan kanser serviks setiap tahun. Kanser serviks menyumbang sebanyak 6% kepada kadar kematian yang disebabkan kanser di kalangan wanita Malaysia. 

Pada peringkat awal, kanser ini cuma membiak di bahagian serviks. Apabila telah memasuki peringkat akhir, kanser ini boleh dijumpai di organ-organ lain seperti hati, paru-paru, tulang rusuk dan sebagainya.

Maksud hpv ialah human papilloma virus. HPV merupakan sejenis virus yang disebar melalui hubungan kelamin. Ia merupakan penyebab utama berlakunya kanser serviks. Seseorang yang tiada simptom boleh menyebarkan virus HPV. Semua wanita berpotensi untuk mendapat virus ini apabila melakukan hubungan seks, walaupun dengan satu orang sahaja. Apabila terdedah kepada HPV, sistem imun badan kita akan mengelakkan virus ini daripada mencetuskan masalah. Dalam segelintir orang, virus ini akan selamat untuk bertahun-tahun lalu menyumbang kepada proses yang menyebabkan sel serviks untuk menjadi sel kanser. Jenis virus HPV yang sering dikaitkan dengan kanser serviks ialah HPV-16,HPV-18, HPV-31 dan HPV-33. Terdapat jenis jenis lain juga yang boleh menyebabkan ketuat kelamin seperti HPV-6 dan HPV-11.

Terdapat tiga jenis vaksin hpv yang lazim digunakan untuk melindungi lelaki dan wanita daripada jangkitan HPV. Vaksin ini ialah Cervarix, Gardasil dan Gardasil-9. Namun, program vaksin hpv di sekolah diutamakan untuk pelajar wanita. Suntikan percuma di klinik LPPKN juga hanya untuk wanita. Hal ini kerana jangkitan virus ini membawa kesan yang lebih teruk kepada wanita. Namun, golongan lelaki boleh sahaja mendapatkan suntikan ini tetapi berbayar. Untuk makluman anda, harga suntikan vaksin adalah dalam lingkungan RM400-RM800, bergantung kepada jenis vaksin.

Vaksin HPV melindungi seseorang daripada jenis-jenis HPV yang mengakibatkan kebanyakan kanser serviks. Gardasil dan Gardasil-9 juga melindungi daripada jenis-jenis HPV yang mengakibatkan kebanyakan ketuat genital di samping mengurangkan risiko mendapat kanser dubur, faraj dan vulva. Disebabkan perlindungan tambahan yang ditawarkan vaksin ini, ia disarankan untuk lelaki dan wanita. Vaksin HPV diberikan dalam 3 dos sepanjang tempoh 6 bulan:

• Suntikan pertama - tarikh pelalian pertama diberi di sekolah/klinik.
• Suntikan kedua - 1 bulan selepas suntikan pertama.
• Suntikan ketiga - 6 bulan dari suntikan pertama.

Seperti imunisasi lain yang melindungi anda daripada virus, vaksin HPV merangsang penghasilan antibodi dalam badan kita. Sekiranya anda terdedah kepada virus ini pada masa hadapan, antibodi terhadap virus HPV dalam memori sistem imun kita akan bertambah dan bertindak mengelakkan virus ini menjangkiti sel serviks.Vaksin HPV yang sedia ada dicipta berdasarkan virus-like particles (VLP) yang dibentuk oleh komponen permukaan virus HPV. Komponen ini tidak boleh menjangkiti sel kerana tiada DNA virus. Namun, strukturnya serupa dengan virus asli HPV dan antibodi terhadap VLP juga mempunyai aktiviti terhadap virus asli. Kajian menunjukkan VLP sangat imunogenik. Ini membawa maksud bahawa pendedahan kepada VLP boleh merangsang penghasilan antibodi yang tinggi dalam tubuh badan kita. Sifat ini yang menjadikan vaksin ini sangat efektik. 

Walaubagaimanapun, vaksin HPV tidak melindungi anda daripada penyakit kelamin yang lain seperti HIV atau sifilis dan ia juga tidak berfungsi untuk merawat jangkitan HPV yang sedia ada.

Anda mungkin tertanya-tanya vaksin hpv tahan berapa lama. Menurut data terkini, pelindungan terhadap jenis HPV yang disasarkan dikatakan boleh bertahan selama 10 tahun untuk Gardasil, sekurang-kurangnya 9 tahun untuk Cervarix dan sekurang-kurangnya 6 tahun untuk Gardasil-9. Kajian jangka masa lama masih dijalani untuk membantu pakar sains memahami dan mempelajari tempoh pelindungan vaksin-vaksin ini dengan lebih mendalam.

Kesemua vaksin ini telah melalui ujian klinikal untuk memastikan keselamatan dan keberkesanan penggunaannya. Semenjak penggunaan vaksin ini di seluruh dunia, tiada kesan sampingan serius yang telah dilaporkan. Masalah yang paling lazim setelah suntikan HPV ialah sakit pada kawasan suntikan dan simptom lokal yang lain. Kadangkala mereka boleh mengalami demam, loya dan pening. Penerima vaksin Gardasil banyak melaporkan kesan seperti pengsan dan darah beku berbanding jenis vaksin HPV yang lain. Mereka yang melaporkan kejadian darah beku biasanya mempunyai faktor risiko untuk masalah ini seperti penggunaan pil perancang. Namun, kajian di Denmark dan Sweden tidak menunjukkan bahawa Gardasil meningkatkan kemungkinan untuk mendapat darah beku. Data keselamatan yang terkini untuk vaksin HPV masih menunjukkan bahawa semua vaksin ini selamat untuk digunakan. Jatuh semasa pengsan boleh menyebabkan kecederaan yang serius. Untuk mengelakkan masalah ini, anda disarankan untuk terus duduk setelah suntikan vaksin diberi selama 15 minit.